FAYDA
Çeşitli mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını karşılama özelliğine fayda denir. Tüketici tercihinin temelini oluşturan unsur bir maldan beklenilen faydadır. Fayda ise bir malı tüketmenin sonucunda elde edilen haz ve tatmin duygusudur. Bir malın faydalı sayılabilmesi için gerçekte onda olması gereken ihtiyaç giderme özelliğinin var olması önemli değildir.
Eğer insan herhangi bir malı belirli bir ihtiyacını giderdiğini kabul ederek kullanıyorsa o mal, o kişi için faydalıdır. Yani fayda kişiden kişiye değişkenlik gösteren soyut bir kavramdır. Faydanın sağlık kuralları ve ahlaki düşüncelerle bir ilgisi yoktur. Alkolik bir insan için ispirto, hırsız için maymuncuk ve birini öldürmek isteyen insan için tabanca aynı şekilde faydalıdır.
Ancak bir malın faydalı olarak kabul edilebilmesi için onun faydalı olduğunun kullanan tarafından bilinmesi gerekir. Röntgen ışınları keşfedilmeden önce de aynı özelliğe sahipti. Fakat insanlar bunu bilmiyordu ve bu nedenle faydalı değildi. Ne zaman ki bu ışınların özelliği anlaşıldı, o zaman faydalı mal kategorisine girdi. Bir mala ilişkin fayda beklentisi o mala olan ihtiyacı da belirler.
Tüketiciler için bir malın faydası ne kadar çoksa o mala duyulan ihtiyacın şiddeti de o denli çok olacaktır. Dolayısıyla mala olan talebin şiddeti de o derece artacaktır. Bu durumda fayda ile ihtiyaç arasındaki ilişkinin mala olan talebin şiddeti üzerinde de etkili olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Fayda, ihtiyaç ve talep arasındaki bağlantı her ne kadar doğru olsa da alternatifi olmayan ya da ikame olanağı olmayan malların ihtiyaç şiddeti oldukça fazladır. Örneğin petrolün henüz pek çok alanda alternatifi olmaması nedeniyle faydası da en üst düzeydedir.
